Le Déracinement: Over diasporische verbeelding

Inez Özden
15 dec 2022
2 minuten om te lezen

Op maandag 12 april 2021 bracht ik, samen met een vriendin, een bezoek aan het nieuwe Z33 om de tentoonstelling Le Déracinement te bewonderen.

Z33

Z33 staat voor Zuivelmarkt 33, de voormalige begijnhofsite van Hasselt. Sinds 1938 vervult het begijnhof een culturele functie, met het toenmalige Provinciaal Museum en het multidisciplinaire Centrum voor Kunsten-Begijnhof. In 1996 smelten beide instellingen samen tot het Provinciaal Centrum voor Beeldende Kunsten. Op 14 maart 2020 start een nieuw hoofdstuk voor Z33, dat zich vanaf dan Huis voor Actuele Kunst, Design & Architectuur noemt. Het is het scharniermoment waar de organisatie de periode in de begijnhuisjes afsluit en verhuist naar de Bonnefantenstraat 1 (Z33, 2021).

Tentoonstelling

“Le Déracinement (Ontworteling) ontleent zijn titel aan een boek van de sociologen Pierre Bourdieu en Abdelmalek Sayad dat ze tijdens de Algerijnse Oorlog schreven. In 1958 ondernamen zij samen een reis om de door het Franse leger opgelegde verhuis van de plattelandsbevolking te bestuderen. Die gedwongen ontheemding leidde tot grootschalige migratie”, aldus Silvia Franceschini (2021).

Curator Franceschini (2021) vat kort samen wat de tentoonstelling te bieden heeft: “Verschillende kunstenaars in de tentoonstelling beschouwen natuurlijke landschappen als een archief van de geschiedenissen en migratiepatronen die de moderne wereld vorm gaven. Doorheen de geschiedenis gaan ontwortelen en hervestigen gepaard met de gewelddadige vernietiging van bestaande ecosystemen. Hoewel de ontheemding van gekoloniseerde bevolkingsgroepen cruciaal was voor de uitbouw van de moderne westerse samenleving, hanteren de huidige Europese leiders een ‘hostile environment’-politiek; de voormalig gekoloniseerde mensen worden nu als raciale buitenstaanders beschouwd. De gecreëerde sfeer van vijandigheid tast hun recht op bestaan aan en ontwricht elke vorm van hechting en samenhorigheid.”